10 tips om je digitale voetafdruk te verkleinen

Geplaatst op 18-03-2022

Illustration de l'actualité - cliquer pour agrandir

World Cyber Cleanup day

Op 19 maart is het Cyber World CleanUp Day. De bedoeling is om iedereen die dag extra te sensibiliseren rond digitale soberheid. We geven alvast 10 eenvoudige en praktische tips om je eigen digitale voetafdruk te verkleinen. En ook het Brussels Gewest doet mee en lanceert het programma 'Duurzame IT', in beheer bij het CIBG.

Dat een vliegtuig, een vrachtwagen of een fabriek vervuilend is, kunnen we ons gemakkelijk voorstellen, maar voor een computer, e-mail of TikTok-filmpje is dat net even anders. Nochtans heeft ook digitale technologie een koolstof- en milieuvoetafdruk. IT zou vandaag verantwoordelijk zijn voor 4% van alle broeikasgasemissies. Nu hoor ik je denken "4%, dat valt best mee", toch is dit meer dan de hele luchtvaartsector!

De donkere kant van IT

Bij digitale vervuiling gaat het niet alleen om het winnen van de metalen die nodig zijn om de apparatuur te maken of het recycleren van afval. De productie van één computer stoot evenveel broeikasgassen uit als een koelkast die 3 jaar lang werkt!

Om elektronische apparaten te maken heb je gemiddeld 50 tot 350 keer hun gewicht in grondstoffen nodig. Dat is dus 800 kg grondstoffen voor een computer van 2 kg en 500 kg voor een internetbox van een paar honderd gram!

10 tips voor elke dag

Hoe we energie, water of voedsel kunnen besparen, dat weten we allemaal. Maar wist je dat we ook heel simpel onze digitale consumptie kunnen verminderen? Met deze 10 praktische tips bespaar je jaarlijks per persoon tot wel 350 kg CO2!

1. Doe langer met je toestellen

Heb je echt het nieuwste model nodig of laat je je verleiden door elke promo die je in je bus of inbox krijgt? Door de juiste software en antivirus te installeren kan je computer heel wat jaren meegaan.
Laat je toestel het toch afweten, ga dan eerst langs bij een Repair Café voor je een nieuw toestel koopt. Is herstellen niet mogelijk? Overweeg dan om een refurbished toestel aan te schaffen.

Door de gebruiksduur van je computer te verlengen van 4 tot 6 jaar kan je de ecologische schuld die met dit soort apparatuur samenhangt met 36% verminderen.

2. Ruim je mailbox regelmatig op

Een frisse lenteschoonmaak is goed voor je huis, je kleerkast en ... je mailbox.

Sorteer je mails en verwijder regelmatig verzonden en opgeslagen berichten die je niet meer nodig hebt.
Schrijf je uit voor nieuwsbrieven die je bewaart "omdat ze ooit van pas kunnen komen" en die je uiteindelijk nooit opendoet of leest.
Maak je bijlagen kleiner. Verstuur gecomprimeerde bestanden of geef de link naar een gedeeld document.
Verminder het aantal ontvangers: het is niet nodig om elke keer 'reply all' te doen.
Nu we weer naar kantoor mogen, kun je snel naar een collega wandelen en hem of haar een vraag stellen in plaats van een e-mail te sturen.

Het versturen van een e-mail naar één ontvanger met een bijlage van 1MB stoot 50g CO2 uit. Dat is evenveel als 500 meter met de auto rijden.

3. Optimaliseer je internetgebruik

De milieu-impact van surfen op het internet is groter dan we denken.

Bezoek je regelmatig dezelfde websites, voeg ze dan toe aan je favorieten of zoek ze op via je browsegeschiedenis.
Laat niet te veel tabbladen tegelijk openstaan.
Wees zo nauwkeurig mogelijk wanneer je iets online opzoekt. Duizend zoekopdrachten op Google produceren evenveel CO2 als één kilometer met de auto rijden. En Google verwerkt wel 80.000 zoekopdrachten per seconde!
Als alternatief kun je milieuvriendelijke zoekmachines zoals Ecosia gebruiken.

Iets opzoeken via een zoekmachine kost evenveel energie als een spaarlamp die 1 uur brandt.

4. Stream verantwoord

Streaming is goed voor 80% van het internetverkeer.

Stel je toestellen zo in dat filmpjes niet automatisch starten.
Bekijk filmpjes in lage definitie om de weergave minder zwaar te maken, vooral op een smartphone.
Wil je hetzelfde filmpje meerdere keren bekijken? Download het dan en bekijk het offline, zo vermijd je gegevensoverdracht telkens wanneer je het filmpje afspeelt.

De uitstoot van videostreaming is gelijk aan 3 keer de CO2-uitstoot van heel België!

5. Schakel apparaten uit

Je decoder, gameconsole, oplader, printer... al die toestellen verbruiken elektriciteit, zelfs in stand-by. Zet ze uit zodra je ze niet meer gebruikt.

Dat is niet alleen beter voor het milieu, je bespaart ook al gauw tot 80 euro per jaar.

6. Sla bestanden lokaal op

Iedereen weet dat je back-ups moet maken. Maar wist je dat die behoorlijk vervuilend zijn? Dus wat doe je best?

Natuurlijk zijn back-ups belangrijk. Maar moet je al je foto's van de afgelopen 15 jaar in de cloud bewaren? Sommige kun je vast en zeker op een harde schijf bewaren of zelfs verwijderen.

Wanneer je je bestanden in de cloud bewaart, worden telkens gegevens verstuurd van je computer naar de servers en weer terug. Dat verbruikt dus meer energie dan wanneer je je bestanden lokaal bewaart.

Wist je dat data gemiddeld 15.000 km afleggen?

7. Verwijder ongebruikte apps van je smartphone

Op een smartphone staan gemiddeld 100 apps. Zo'n dertigtal gebruik je regelmatig, dat wil zeggen dat je ze minstens één keer per maand opent. Ook hier is een grote schoonmaak geen overbodige luxe. Verwijder de apps die je niet gebruikt of die je besturingssysteem niet langer ondersteunt.

Zes van de 10 apps worden na het downloaden maar één keer geopend!

8. Stap af van draadloos

Om digitale apparatuur aan te sluiten, kun je kiezen tussen 4G (mobiele data), wifi of een kabelverbinding. Van die drie gebruikt een kabelverbinding de minste stroom, met op de tweede plaats wifi en uiteindelijk 4G.

4G verbruikt 23 keer meer energie dan wifi en 10 keer meer dan kabel.

9. Wees geen digitale veelvraat

Digitale technologie, dat is meer dan alleen computers, tablets en smartphones. We hebben immers nog veel meer geconnecteerde toestellen in huis: onze smartwatch, huishoudapparaten, weegschaal, douchekop, sleutelhanger of hondenhalsband. Voor al die apparaten heb je een verbinding nodig om gegevens op te halen en op te slaan waar je uiteindelijk niets mee doet.

Bewaar je oude apparaten niet in lades of in de kelder. Ze bevatten namelijk een schat aan recycleerbare materialen. Breng je oude toestellen binnen voor recyclage. De toestellen die nog werken kun je ook verkopen of gewoon weggeven.

In 2021 zou iedere Europeaan gemiddeld 8,9 digitale apparaten bezitten (tegenover 5,3 in 2016).

10. Doe mee met inzamelacties voor oude smartphones

Heb je thuis nog ongebruikte smartphones of tablets liggen? Doe mee met inzamelacties. Het ingezamelde materiaal wordt via gecertificeerde recyclingkanalen hergebruikt.

In België zouden naar schatting 3 miljoen ongebruikte smartphones in lades stof liggen vergaren.

Gewestelijk programma 'Duurzame IT'

Ook het Brussels Gewest gaat voor duurzame IT en lanceert een programma dat door het CIBG wordt beheerd. Meer dan 15 besturen nemen deel aan het project, via vier werkgroepen: Hardware, Ecodesign, IT for Green, Communicatie en Gebruik.

Door de beslissingen en aanbevelingen van die werkgroepen op alle besturen toe te passen, beschikt het Gewest over een belangrijke tool om zijn digitale voetafdruk te verkleinen.

Een van de eerste concrete beslissingen is om de vervangingstermijn van apparatuur met twee jaar te verlengen. Door computers 6 in plaats van 4 jaar te gebruiken, waarbij dus de financiële afschrijving wordt losgekoppeld van de gebruiksperiode, wordt de milieu-impact van het apparaat gehalveerd! Het toestel werkt nog even goed en het IT-park dat moet worden vervangen wordt kleiner.